Wist u dat de slof, het onderdeel van een strijkstok dat de haren spant, soms gemaakt is van materialen als zeeschildpad en mammoetivoor? Dit maakt internationaal reizen voor musici erg lastig. Daarnaast zijn er kwetsbare, 19e-eeuwse sloffen die wij liever bewaren voor toekomstig onderzoek. Daarom moeten we de sloffen van de topstukken uit onze collectie kopiëren en vervangen. Helpt u ons mee met dit project?

Kwetsbare sloffen

Strijkstokken zijn ontzettend kwetsbaar. Het is eigenlijk uniek dat het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds negentiende-eeuwse stokken in de collectie heeft. Niet achter glas in een vitrinekast, maar in handen van bevlogen musici. De stokken zijn vanwege hun betoverende kwaliteit altijd gekoesterd en hebben zo de tand des tijds doorstaan.

Archief

Een aantal strijkstokken uit de collectie heeft een slof die wij toch liever in het archief bewaren, veilig opgeborgen. De slof is het blokje dat de haren spant en kan van diverse materialen zijn gemaakt, zoals ebbenhout, slangenhout, zeeschildpad, mammoetivoor en hoorn.

Sommige oude sloffen slijten snel door het ontbreken van een metalen baan waarover de slof schuift. Cultureel erfgoed en belangrijke referentie voor onderzoek gaat daarmee verloren. En met sommige sloffen kan een musicus gewoonweg lastig de grens over door het beschermde materiaal.

Kopiëren

Het liefst laten we dit jaar ongeveer 10 sloffen kopiëren. Dat is puur handwerk om de vorm en het gewicht exact te handhaven. Beschermd materiaal vervangen we door ebbenhout. Het zijn de sloffen van zeer kostbare Franse stokken van François Tourte (school), Jean Pierre Marie Persoit, Dominique Peccatte en Joseph Henry. Musici kunnen er dan weer met een gerust hart mee reizen en spelen!

Beeld: slijtage van de slof door het ontbreken van een metalen baan.

De eerste sloffen zijn gekopieerd

Strijkstokkenmaker Michael Yeats in Amsterdam heeft in december 2023 de eerste slof vervangen. De slof vertoonde slijtage en scheurtjes in het ebbenhout werden zichtbaar. Het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds bewaart de originele slof samen met het originele knopje in de Instrumentenkamer. Yeats heeft een op de millimeter en milligram nauwkeurige kopie gemaakt zodat de stok dezelfde speeleigenschappen behoudt. Een tijdrovend precisiewerkje.

Beeld: de Henry-strijkstok met een gekopieerde slof. Het origineel uit ca. 1855 ligt eronder.

In februari 2024 heeft Yeats de tweede slof kunnen vervangen. Wij hopen zo snel mogelijk de andere strijkstokken naar de stokkenbouwer te kunnen brengen!

Beeld: de Persoit-slof (links) met zijn kopie (rechts). Het origineel uit ca. 1850 gaat naar het archief.